Klamka antypaniczna - co to jest?

 

Mianem klamki antypanicznej często określa się urządzenia mechaniczne, które otwierają drzwi ewakuacyjne. Najczęściej są to dźwignie, belki czy listwy naciskowe. Wszystkie te przykłady mają wspólną cechę: zawsze można je otworzyć i wyjść z pomieszczenia bez użycia klucza (nawet jak drzwi są zamknięte i nie ma dostępu z zewnątrz.

Najczęściej posługujemy się dwoma normami, które wskazują techniczne środki zabezpieczenia drzwi ewakuacyjnych:

• EN 179 - zamknięcia awaryjne uruchamiane klamką lub płytką naciskową
• EN 1125 - zamknięcia przeciwpaniczne uruchamiane poziomym prętem

 

 

	Wyjście Ewakuacyjne EN 1125	Wyjście Awaryjne EN 179
Gdzie	W pomieszczeniach gdzie: może przebywać więcej niż 300 osób jest zagrożenie wybuchem (np. kotłownia) mogą pojawić się substancje trujące, duszące	W pomieszczeniach, gdzie: przebywa do 50 osób lub do 6 osób o ograniczonej zdolności poruszania się
	W sytuacji przebywania osób postronnych, które nie są przeszkolone z ewakuacji z budynku, np. kino, obiekty publiczne, sklepy, centra handlowe, itp.	Możliwe jest przeszkolenie i zapoznanie się osób przebywających w pomieszczeniu, np. biura, mieszkania itp.
Szerokość drzwi	Minimum 0,9 m w świetle ościeżnicy oraz dodatkowo + 0,6 m na każde 100 osób	minimum 0,9 m w świetle ościeżnicy (w przypadku ewakuacji do 3 osób minimum 0,8m)
Zamknięcie	Listwa , belka lub dźwignia antypaniczna przykład: Dźwignia Corni Assa Abloy Dźwignia Fapim Dźwignia ISEO	Klamka lub płytka naciskowa (Klamka powinna mieć certyfikat potwierdzający spełnienie normy EN 179)
Możliwość ewakuacji	Zawsze i bez dodatkowych środków (np. klucz)	Zawsze i bez dodatkowych środków (np. klucz)
Wejście z zewnątrz	Możliwa blokada wejścia z zewnątrz	Możliwa blokada wejścia z zewnątrz
Kierunek drzwi	Otwierane na zewnątrz (zasada działania dźwigni wymusza nacisk, pchnięcie i praktycznie drzwi mogą się otwierać tylko na zewnątrz)	Otwierane na zewnątrz (możliwe są odstępstwa, np. obiekty wpisane do rejestru zabytków, czy klasy w szkole)

 

Drzwi ewakuacyjne często są oddzieleniem stref pożarowych co oznacza, że drzwi wyposażone w klamkę antypaniczną powinny posiadać dodatkową odporność przeciwpożarową. W tej sytuacji okucie w postaci dźwigni czy klamki powinno mieć również odporność ppoż. Standardowo dostępne w sprzedaży są okucia bez właściwości ppoż.

Norma zamknięć antypanicznych PN - EN 1125

 

Przykładowe okucia antypaniczne

 

1. Standardowe drzwi (np. stalowe, drewniane)

Budowa układu: wpuszczany zamek antypaniczny + belka, która pełni funkcję "klamki"

Aby przebudować zwykłe drzwi należy wymienić zamek na antypaniczny oraz zdemontować klamkę i zamontować dźwignię w jej miejscu.

 

Zdjęcie 1. Dźwignia antypaniczna EN 1125 Corni ASSA ABLOY z zamkiem antypanicznym wpuszczanym.

Wyżej wymieniony przykładowy zestaw dźwigni antypanicznej potrzebuje zamka antypanicznego wpuszczonego w drzwi oraz zewnętrznej belki naciskowej. Dźwignia CORNI jest uniwersalna i pasuje zarówno do standardowych zamków 72 mm, które stosuje się w drzwiach stalowych i drewnianych jak i do drzwi profilowych (np. aluminiowych) z rozstawem zamka 92 mm.

 

2. Drzwi profilowe (np. aluminiowe)

Budowa układu: Zwykle na drzwiach aluminiowych stosuje się nawierzchniowe okucie antypaniczne, które składa się z zewnętrznej klamki z zamkiem oraz wewnętrznej belki pełniącej funkcję klamki.

 

 

Zdjęcie 2. Dźwignie antypaniczne: 2 punktowa oraz niżej 1 pkt blokowania.

 

 

Zdjęcie 3. Klamko zamek Fapim.

 

Klamki antypaniczne FAPIM oraz ISEO spełniają normę PN EN 1125 oraz mają szereg ciekawych właściwości:

• Montaż nawierzchniowy
• Zawierają wbudowany zamek (nie wykorzystują zamka wpuszczonego w skrzydło)
• Lekka i uniwersalna konstrukcja
• Wiele elementów dodatkowych, które rozszerzają funkcje (elektrozaczepy, kilka pkt blokady, funkcja ppoż).
• Na zewnątrz można zastosować klamko zamek lub gałkę (tego samego producenta)

Najczęściej klamkę antypaniczną Fapim oraz Iseo montuje się na skrzydłach z aluminium, stali i drewna.

 

Jak przekształcić zwykłe drzwi na ewakuacyjne?

W sytuacji problematycznych, gdzie musimy "przerobić" zwykłe drzwi wejściowe na ewakuacyjne potrzebujemy wymienić zamontowane okucia na antypaniczne. Jeżeli konstrukcja drzwi umożliwia wymianę zamka na antypaniczny to polecamy 1 wersję (zdjęcie 1 - Dźwignia antypaniczna Corni + odpowiedni zamek antypaniczny).

Co zrobić jak nie mieści się zamek antypaniczny w skrzydle drzwi?

Często jednak zainstalowany zwykły zamek odbiega wymiarami od dostępnych zamków antypanicznych i jeżeli nie chcemy wymieniać skrzydła proponujemy montaż okuć nawierzchniowych.

Klamka antypaniczna np. Fapim OLTRE nie wykorzystuje zamka wpuszczonego w skrzydło. Wszystkie elementy przykręca się na skrzydle (zdjęcie 2) oraz dodatkowy zaczep zamka na futrynie. Można wybrać wielopunktowy zaczep (max 3 pkt) lub najpopularniejszy 1 pkt. Występuje wiele kolorów okuć (obudowy): np. szara, czarna, biała oraz wiele kolorów drążków naciskowych: czerwony, biały, szary, zielony, czarny czy nierdzewny.